Deze aberratie komt in zekere mate voor bij alle lenzen die helemaal zijn opgebouwd uit sferische elementen. Sferische aberratie zorgt ervoor dat parallelle lichtstralen die door de rand van een lens vallen, samenvallen op een brandpunt dat dichter bij de lens ligt dan stralen die door het midden van de lens vallen. (De mate van verschuiving van het brandpunt langs de optische as wordt de longitudinale sferische aberratie genoemd.) De mate van sferische aberratie is meestal groter in lenzen met een grote opening. Een puntbeeld dat last heeft van sferische aberratie is scherp gevormd door lichtstralen dicht bij de optische as, maar heeft last van lichtvlekken van de lichtstralen aan de rand. Deze lichtvlekken worden ook wel een stralenkrans genoemd, waarvan de radius de laterale sferische aberratie wordt genoemd. Sferische aberratie heeft invloed op het hele beelddeel van het midden tot de randen en geeft een zacht, weinig contrastrijk beeld dat eruit ziet alsof het bedekt is met een dunne sluier. Correctie van sferische aberratie bij sferische lenzen is erg moeilijk. Meestal wordt een combinatie van twee lenzen gebruikt, een holle en een bolle, op basis van lichtstralen met een bepaalde hoogte van de invalshoek (afstand tot de optische as). Er is echter een limiet aan de mogelijke correctie bij gebruik van sferische lenzen, waardoor altijd enige aberratie blijft bestaan. De resterende aberratie kan grotendeels worden geëlimineerd door het diafragma verder te sluiten om de hoeveelheid randbelichting te verminderen. Bij lenzen met een grote opening die volledig geopend is, is de enige effectieve manier om sferische aberratie doeltreffend op te lossen het gebruik van een asferisch lenselement.
Spherical aberration. A perfect lens (top) focuses all incoming rays to a point on the optic axis. A real lens with spherical surfaces (bottom) suffers from spherical aberration: it focuses rays more tightly if they enter it far from the optic axis than if they enter closer to the axis. It therefore does not produce a perfect focal point. (Drawing is exaggerated.)
zie ook: onderwerp coma-aberratie
Bron: Canon.nl
