Hemelcoördinaat

[Ton Dix]

Een hemelcoördinaat is een term in de astronomie. Men gebruikt twee hemelcoördinaten om de unieke positie van een object aan de hemel aan te duiden: de declinatie (dec.) en de rechte klimming (RK). De declinatie duidt de positie van het object ten noorden (+) of ten zuiden (-) van de hemelequator aan en de rechte klimming die ten oosten van de nulmeridiaan van de hemel. Men kan deze meting vergelijken met de positiebepaling op aarde met een coördinaat ten noorden of ten zuiden van de evenaar (de breedtegraad) en een coördinaat ten oosten van de nulmeridiaan die van noord naar zuid dwars door Greenwich in Engeland loopt (de lengtegraad).

Een complicerende factor voor de positiebepaling van objecten aan de hemel is de precessie, een beweging van de aarde. Handboeken, sterrenkaarten en catalogi geven dan ook de periode aan waarin de coördinaten gelden.